İLETİŞİM
MESLEKİ YETERLİLİK BELGESİ
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı 4 Nisan 2015 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda kabul edilerek 6645 sayılı kanun numarası ile yasalaştı. Kanun 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanununda da önemli değişiklikler yaptı.
Bu değişikliklerin en önemlilerinden biri şüphesiz çalışma ve iş dünyasını yakından ilgilendiren belge zorunluluğu getirilen meslekler olmuştur. Kanuna göre; “Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup, Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından standardı yayımlanan ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak tebliğlerde belirtilen mesleklerde, tebliğlerin yayım tarihinden itibaren on iki ay sonra Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanununda düzenlenen esaslara göre Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olmayan kişiler çalıştırılamayacaktır.”
5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre ustalık belgesi almış olanlar ile Millî Eğitim Bakanlığına bağlı meslekî ve teknik eğitim okullarından ve üniversitelerin meslekî ve teknik eğitim veren okul ve bölümlerinden mezun olup, diplomalarında veya ustalık belgelerinde belirtilen bölüm, alan ve dallarda çalıştırılanlar için Meslekî Yeterlilik Kurumu Meslekî Yeterlilik Belgesi şartı aranmaz.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının 25/05/2015 tarihinde yayımlamış olduğu ilk tebliğ ile 40 meslekte, 24/03/2016 tarihinde yayımlamış olduğu ikinci tebliğ ile 8 meslekte, 26/09/2017 tarihinde yayımlamış olduğu üçüncü tebliğ ile 33 meslekte, 11/11/2018 tarihinde yayımlamış olduğu dördüncü tebliğ ile 36 meslekte, 03/10/2019 tarihinde yayımlamış olduğu beşinci tebliğ ile 26 meslekte ve 9/4/2021 tarihinde yayımlamış olduğu altıncı tebliğde ise 40 meslekte olmak üzere toplam 183 meslekte belge zorunluluğu bulunmaktadır. Altıncı tebliğ ile 40 meslekte tebliğin yayım tarihinden itibaren on iki ay sonra (09/04/2022 tarihinden itibaren) MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi olmayan kişiler çalıştırılamayacaktır.
Bakanlıkça yayınlanan tebliğlerde yer alan mesleklerde MYK tarafından Yetkilendirilmiş Belgelendirme Kuruluşları tarafından yapılan sınavların sınav ve belgelendirme ücretleri Bakanlar Kurulunun yayımladığı tarife kapsamında İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.
Daha önce 1/1/2018 tarihinden 31/12/2019 tarihine kadar belge masrafı ile sınav ücretinin yarısı karşılanabilirken, 5 Aralık 2017 tarih ve 30261 Sayılı Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 7061 sayılı “Bazı Vergi Kanunları Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” un 56. Maddesiyle sınav ve belge ücretlerinin tamamının 2020 yılına kadar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması, 26 Mart 2020 tarih ve 31080 (Mükerrer) Sayılı Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 7226 sayılı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” un 16. Maddesiyle sınav ve belge ücretlerinin tamamının 2022 yılına kadar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması sağlanmıştır.
Mesleki Yeterlilik Kurumu
21 Eylül 2006 tarihli ve 5544 sayılı kanunla kurulmuş,
Bütün işlemlerinde özel hukuk hükümlerine tabi,Kamu tüzel kişiliğini haiz,İdari ve mali özerkliğe sahip,Devlet, işçi, işveren ve meslek kuruluşları temsilcilerinin eşit katılımıyla yönetilen,Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı bir kurumdur.
TÜRK AKREDİTASYON KURUMU (TÜRKAK):
27 Ekim 1999 tarih ve 4457 sayılı kanunla kurulmuş,bütün işlemlerinde özel hukuk hükümlerine tabi,kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve mali özerkliğe sahip,uygunluk değerlendirme kuruluşlarını akredite etmek,bu kuruluşların faaliyetlerini ve düzenledikleri belgelerin ulusal ve uluslararası alanda kabulünü sağlamakla yetkili ve sorumlu,Avrupa Birliği Bakanlığı’na bağlı bir kurumdur.
ULUSAL MESLEK STANDARTLARI (UMS):
Bir mesleğin başarı ile icra edilebilmesi için gerekli;
Bilgi,Beceri,Tavır ve tutumların neler olduğunu gösteren, iş ve eğitim dünyasının üzerinde uzlaşarak oluşturduğu asgari normları ifade eder.
ULUSAL YETERLİLİKLER (UY):
Bireyin sahip olması gereken
Bilgi,Beceri ve Yetkinlikler ile bunların nasıl ölçüleceğine dair ölçme ve değerlendirme kriterlerini içeren ayrıntılı dokümanlardır.
ULUSAL MESLEK STANDARTLARI VE ULUSAL YETERLİLİKLER ARASINDAKİ FARK;
Ulusal Meslek Standartları (UMS) işyerinde gerçekleşmesi gereken iş standartlarını belirler.
Ulusal Yeterlilikler (UY) işi standartlara uygun olarak gerçekleştirecek bireylerin sahip olması gereken donanımları (bilgi, beceri, yetkinlikler) ve bu donanımların nasıl ölçüleceğini ve belgelendirme koşullarını açıklar.
İSİM, MARKA, LOGO ve KULLANIMINA İLİŞKİN KURALLAR
1.1 Sertifika/ Belge Kullanımı
- Belge, belgelendirme kapsamı dahilinde kullanılmalı, belge kapsamında yer almayan faaliyetler/ulusal yeterlilikler/birimler için belgeli olunduğuna dair beyan ve ifadeler kullanılmamalıdır. Belge kullanımlarında ve belgelendirmeye atıf yapılan herhangi bir ortamda ilgili bu talimat kurallarına ve ilgili yasal mevzuatlara uymak zorundadır.
- Belge (varsa) eklerinden ayrı kullanılamaz.
- Belgeli kişi belge kullanım yetkisini ve belgesini devredemez. Belgeler sadece sertifika üzerinde bilgileri bulunan kişi için geçerlidir. Belge sahibi dışında herhangi bir şekilde başka bir şahıs veya tüzel kişilik tarafından kullanılamaz.
- Belgede tahrifat yapılamaz.
- Belgeli kişi belgeyi MESMER’in, TÜRKAK’ın ve MYK‘nın itibarını zedeleyecek şekilde kullanamaz. MESMER’i yanıltıcı ve yetkisiz gösterecek herhangi bir beyanda bulunamaz.
- Belge, sertifika üzerinde bilgileri bulunan kişi tarafından belgenin geçerliliği devam ettiği müddetçe kullanılabilir. Askı, iptal vb. durumlarda belgeye yapılan atıflar/belge ile ilgili beyanlar durdurulmalı gerekli ise çalışılan firmaya bilgi verilmelidir.
- Belgeli kişi, sertifika geçerli olduğu sürece boyunca; belgelendirme programında meydana gelebilecek değişiklikler, gözetim, belge kapsamının değiştirilmesi, belgenin askıya alınması/iptali ve yeniden belgelendirme dâhil tüm proseslerle ilgili duyuru ve uyarıları MESMER internet sitesinden ve kendisine gönderilen e-posta/sms/arama aracılığı ile izlemek ve gereklerini belirtilen süreler içinde yerine getirmek zorundadır.
- Belgeli kişi, belgelendirme programında/şartlarında ve belge kapsamında değişiklik yapılması durumunda, MESMER tarafından belirtilen yönteme uygun olarak değişen şartlara uymak ve gerekli kanıtları sunmakla yükümlüdür. Belge geçerlilik süresi içinde ilgili belgelendirme programlarında yeniden bir değerlendirme gerektirecek değişiklik yapılması durumunda, MESMER belgelendirilmiş kişilerin değişen şartlara uygunluğunu doğrulamak ve sertifika devamlılığını sağlamak için gerektiğinde yeniden belgelendirme/değerlendirme yapabilir.
- Belgeli kişinin, belgelendirme programı şartlarını sürdürememesi/ belirtilen süre içerisinde değişikliklere uyum sağladığını kanıtlayamaması durumunda belgesi iptal edilir.
- Belgesi iptal edilen/askıya alınan kişi sertifikayı MESMER’e iade etmekle yükümlüdür. Bu durumda sertifika ile ilgili yapılan beyanlar düzeltilmeli, sertifikalı olunduğuna dair yeni beyan/sertifikaya atıf yapılmamalıdır.
- Belgeli kişi, sahip olduğu sertifikayı ilgili konularda kamu yararını gözeterek, gerekli tüm önlemleri alarak ve etik ilkelere bağlı kalarak kullanmakla yükümlüdür. Belge, kullanımından etkilenen taraflara zarar verecek ve yanıltıcı sonuçlar doğuracak biçimde kullanılamaz ve belge ile ilgili doğru olmayan beyanlarda bulunulamaz.
- Belgenin geçerlilik süresi sonunda, sertifika kullanımına devam etmek için MESMER tarafından belirtilen yeniden belgelendirme gerekliliklerini yerine getirilmesi gerekmektedir.
- Belgeli kişi, başvuru formu ile ilettiği bilgilerde/evraklarda değişiklik olması durumunda, değişiklikleri yazılı olarak bildirmekle yükümlüdür. Belge sahibi belgelendirme durumuna etki edecek iş kazası, sağlık sorunları gibi mesleğini yapmaya engel bir durumunun oluşması halinde, bu durumu öğrendiği tarihten itibaren 7 (yedi) gün içerisinde MESMER’e bildirmeyi kabul ve taahhüt eder. Bu bildirimler sonrası aday, durumun yeniden değerlendirilmesini ve belgelendirmesi ile ilgili yeniden karar alınmasını kabul eder. MESMER, bildirim sonrası değişiklikten etkilendiği belirlenen kapsam ile ilgili belgeyi askıya alır. Aday, askı kararı ile ilgili durumun ortadan kalkması durumunda MESMER’i bilgilendirir. MESMER mümkün olan en kısa sürede değerlendirmeyi gerçekleştirir, belgenin sürdürülmesine engel bir uygunsuzluk yoksa askı halini kaldırır.
- Belgeli kişi, sahip olduğu belgeye istinaden istihdam edilmesi veya serbest olarak çalışması durumunda, işveren/işyeri bilgilerini doğru ve eksiksiz olarak MESMER’e bildirir ve bilgilerinin güncelliğini sağlar.
- MESMER belge kullanım şartlarına uyulmadığın tespit etmesi halinde, belgeyi askıya alma ve iptal etme yetkisine sahiptir.
1.2 Marka ve Logo Kullanımı
-Belgeli kişinin MESMER, TÜRKAK ve MYK logolarını kullanım hakkı yoktur.
-MESMER Sertifika Markası kullanmak isteyen kişiler kendileri için özel hazırlanmış markayı MESMER’den talep etmelidir.
- MESMER markası dışında TÜRKAK akreditasyon ve/veya MYK yetki marka kullanım hakkı tek başına belge sahibine verilmez. TÜRKAK akreditasyon ve MYK yetki markaları, MESMER Sertifika Markası ile birlikte kullanılmalıdır. Bu amaçla hazırlanmış üçlü marka MESMER’den talep edilmelidir.
-Markalar üzerinde renk, boyut ve biçim değişikliği yapılamaz, yazı eklenemez. Oranlar sabit kalmak şartıyla boyutlar küçültülüp büyütülebilir.
-Marka sadece belge kapsamı dâhilindeki faaliyet alanlarında kullanılabilir. Marka kullanımlarında, marka ile aynı ortamda görünecek şekilde ilgili sertifikanın kapsamı ve belge sahibi kişinin kesinlikle belirtilmesi gereklidir. Ulusal yeterlilik içerisinde, belgeli kişi tarafından alınmamış seçmeli birimler bulunması durumunda marka kullanımında belge kapsamında bulunan seçmeli birimler kesinlikle belirtilmelidir.
- Marka kullanımı hakkı sadece belgeli kişiye aittir. Belge devredilmediği gibi, marka ve logo kullanım hakları da devredilemez.
- Markalar, MESMER’in, TÜRKAK’ın ve MYK’nın statüsü hakkında yanlış bilgilenmeye sebep olabilecek şekilde kullanılmamalıdır.
- Markalar taşıtların üzerinde kullanılamaz. Markalar, farklı şirketlerin logoları ile birlikte kullanılamaz. Bu kurallardaki şartları karşılıyor olmaları koşuluyla, belge alan kişiler marka/markaları şahsi materyali kabul edilebilecek yayın, tanıtım broşürleri ve internet sitesinde kullanabilir. Bunlar dışında marka, üzerinde şahsi bilgileri yanı sıra herhangi bir firma bilgileri de taşıyan bir yayın ve tanıtım broşürü, internet sitesi ve kartvizit vs. üzerine basamaz kullanamaz.
- Marka/markalar sadece belge kapsamı dahilindeki faaliyet alanlarında ve reklamlarında markayı/markaları kırtasiye, reklam, tanıtım veya benzeri faaliyet ve materyalle kullanabilirler. Belge kapsamı dışındaki faaliyet alanlarında ve reklamlarında marka/markalar kullanılamaz. Belge kapsamı dışındaki alanları da kapsayan reklamlarda, belge kapsamı dahilindeki faaliyetler açıkça belirtilmelidir.
-Marka herhangi bir ürünün onaylandığı veya önerildiği anlamına gelecek şekilde kullanılamaz. Markaya/markalara yapılan atıflar, ilgili sertifika kapsamında ilgili kişinin personel belgelendirmesinin yapıldığı anlaşılacak şekilde kullanılmalıdır. Marka, ilgili faaliyetten MESMER’in, TÜRKAK ‘ın ve MYK ‘nın sorumluluğu olduğu anlamı çıkacak şekilde kullanılmaz.
- Belgeli kişiler, TÜRKAK ve MYK markalarını yukarıda belirtilen şartlar ile birlikte, "TÜRKAK Akreditasyon Markasının TÜRKAK tarafından Akredite Edilmiş Kuruluşlar Tarafından Kullanılmasına İlişkin Şartlar” rehberindeki kurallara ve “Mesleki Yeterlilik Kurumu Markasının Kullanımına İlişkin Usul ve Esaslar’a” uygun olarak kullanabilirler.
- Belge sözleşmesinin fesih edilmesi/belgenin geri alınması/iptal edilmesi veya belgenin askıya alınması halinde kişi belgesinin kullanımını ve marka içeren her tür promosyon, reklam malzemesi vb. dağıtımını/yayınını derhal durdurmalıdır.
- Bu kurallar ile belirtilen şartları yerine getirmeyen kişilere yanlış uygulamanın yaygınlığına göre belgenin askıya alınması ve/veya fesih edilmesi işlemleri uygulanır.